زایلین,انواع زایلین,زایلین مخلوط,زایلین عمده,انواع زایلین عمده,زایلین مخلوط عمده,زایلین باکیفیت,انواع زایلین باکیفیت,زایلین مخلوط باکیفیت,زایلین عمده باکیفیت,انواع زایلین عمده باکیفیت,زایلین مخلوط عمده باکیفیت,زایلین ارزان,انواع زایلین ارزان,زایلین مخلوط ارزان,زایلین عمده ارزان,انواع زایلین عمده ارزان,زایلین مخلوط عمده ارزان,فروشنده زایلین,فروش زایلین,فروش آنلاین زایلین,فروشنده زایلین عمده,فروش عمده زایلین,فروش زایلین عمده,فروش آنلاین زایلین عمده,فروشنده زایلین مخلوط,فروش زایلین مخلوط,فروش آنلاین زایلین مخلوط,فروشنده زایلین مخلوط عمده,فروش عمده زایلین مخلوط,فروش زایلین مخلوط عمده,فروش آنلاین زایلین مخلوط عمده,خرید زایلین,خرید انواع زایلین,خرید زایلین مخلوط,خرید زایلین عمده,خرید انواع زایلین عمده,خرید زایلین مخلوط عمده,خرید آنلاین زایلین,خرید آنلاین انواع زایلین,خرید آنلاین زایلین مخلوط,خرید آنلاین زایلین عمده,خرید آنلاین انواع زایلین عمده,خرید آنلاین زایلین مخلوط عمده,فروش آنلاین زایلین,فروش آنلاین انواع زایلین,فروش آنلاین زایلین مخلوط,فروش آنلاین زایلین عمده,فروش آنلاین انواع زایلین عمده,فروش آنلاین زایلین مخلوط عمده

زایلین

زایلین چیست و چه کاربردهایی دارد؟ زایلین از سه مخلوط ایزومری همچون اورتو، متا و پارا زایلین تشکیل شده است. یکی از گسترده ترین کاربرد های این سه مخلوط ایزومری، استفاده از آن ها به عنوان حلال در صنعت های مختلف است. در ادامه در مورد خواص زایلین ها و این که هر کدام از این ایزومرها چه کاربردی دارد توضیح خواهیم داد.

یکی از مهم ترین خواص زایلین ها بی رنگ بودن و خوشبو بودن آن ها است. این مخلوط اشتعال پذیر است و عطر و بوی خوشی دارد. این ماده می تواند به ایزومر های متفاوتی تبدیل شود. این تبدیل انواعی دارد و انواع این تبدیل ها بسته به نوع قرارگیری گروه های عاملی متیلی بر روی حلقه بنزنی آن است. مهم ترین ایزومرها و انواع زایلین ها عبارت اند از:

  • meta xylene
  • para xylene
  • ethyl benzene
  • اortho xylene

چگونگی تولید زایلین

عبارت xylo در زبان یونانی به معنای چوب است. ماده ای که ترکیبی از مخلوط های هیدروکربن آروماتیک متشکل از یک حلقه بنزن با دو گروه متیل است. این ترکیب xylene نامیده می شود و خاصیت جا به جایی دارند. این ماده در اثر کربنه شدن زغال سنگ هنگام تولید سوخت کک به وجود می آید.

 در اثر ریفرمینگ شدن برش های نفتی در پالایشگاه ها، محصولات آروماتیک تولید می شوند. در واحد های الفین موجود در استیم کرکینگ ها مقداری مخلوط xylene یافت می شود. یکی دیگر از روش های عمده تولید زایلین تبدیل تولوئن به بنزن است. سالانه نزدیک به ۱۰۰ ها میلیون تن از این ماده تولید می شود. این ماده در اثر متیلاسیون بنزن و تولوئن حاصل می شود.

نکات ایمنی در مورد xylene

  • تحقیقات نشان داده که در اثر تماس ایزومر های xylene با پوست و بدن سبب تحریک و قرمزی پوست می شود.
  • باید لباس های آلوده و کثیف را از تن خارج کرده و پوست و تمامی قسمت های بدن را با آب و صابون شست و شو داد. در صورت وجود علائم و نشانه های تحریک آشکار باید به پزشک مراجعه شود.
  • برای جلوگیری از تماس این ایزومرها با پوست باید از دستکش، لباس و کفش مستحکم و مقاوم استفاده کرد.
  • تنفس بوی این ماده سبب اختلال در سیستم عصبی انسان می شود که از شایع ترین علائم آن سردرد، حالت تهوع و استفراغ می باشد.
  • در صورت به وجود آمدن در مشکل تنفسی در فرد، باید توسط همراهان به دستگاه اکسیژن پزشکی وصل شود.

عوارض خوردن زایلین

  • در تحقیقات و مطالعات بر روی حیوانات مشخص شده که این ماده خاصیت سمی خفیفی از راه خوراکی دارد. خوردن و بلعیدن مقدار زیادی از این مخلوط سبب ایجاد سردرد و گیجی می شود.
  • در صورت خورده شدن این مخلوط باید به فرد بین ۲۴۰ تا ۳۰۰ میلی لیتر آب خورانده شده و بلافاصله به پزشک مراجعه شود.

مهم ترین کاربرد های زایلین

  • یکی از اجزای اصلی نفت خام بوده و حلالی بسیار مهم و کاربردی است.
  • در صنعت تولید چسب برای کاهش گرانروی انواع چسب از آن استفاده می شود.
  • در صنایع گوناگونی همچون صنعت چاپ، لاستیک، رنگ و چرم کاربرد زیادی دارد.
  • در صنعت تولید لوله های خط انتقال و پوشش های ضد آب از مخلوط این ماده استفاده زیادی می شود.
  • ماده خام و اصلی اتیل بنزن است.
  • در دندان پزشکی و سوخت هواپیما کاربرد گسترده ای دارد.
  • برای استریل کردن بسیاری از مواد استفاده می شود.
  • از این ایزومر در سوخت جت و گازوئیل استفاده می شود.
  • عامل اصلی پاک سازی در حوزه بافت شناسی می باشد.
  • برای حذف پارافین قبل از ایجاد لکه در اسلاید های میکروسکوپی خشک، از آن استفاده می شود.

 مخلوط های ایزومری تشکیل دهنده زایلین

یکی از دلایل مصرف بسیار زیاد این حلال وجود ایزومر های مخلوط موجود در آن می باشد که این ایزومر ها عبارت اند از پارا، اورتو و متا زایلین که به ترتیب در تولید ترفتالیک اسید، فتالیک اسید، ایزوفتالیک اسید کاربرد دارند. در متن زیر در مورد کاربرد این ایزومر ها مطالبی ارائه شده است.

O-Xylene اورتو زایلین چیست؟

در پاسخ به این که O-Xylene اورتو زایلین چیست باید گفت که این ماده نیز یک ترکیب آلی آروماتیک است. اورتو یکی از ایزومرهای مخلوط اصلی این ترکیب است. O-xylene (دی متیل بنزن) مایعی بی رنگ و مخلوطی چرب است که بسیار سمی بوده و دارای طعم شیرینی است. این ماده قابل اشتعال است و بخار آن سبب احتراق و آتش سوزی می شود.

تولید و استفاده از اورتو زایلین

اورتو O-xylene عمدتا در اثر کربنه شدن زغال سنگ هنگام سوخت کک تولید می شود. با توجه به خواص و ویژگی های زیاد اورتو، این ماده در صنایع گوناگونی استفاده می شود. در ادامه به تولید و استفاده از اورتو زایلین می پردازیم.

برای مثال در صنعت تولید چسب برای کاهش گرانروی و ویسکوزیته از آن استفاده زیادی می شود. در صنعت هایی همچون صنعت تولید چاپ، رنگ و چرم، لاستیک و همچنین شست و شوی تجهیزات حمل و نقل جهت تمیز کردن ریل ها و .. استفاده می شود.

خواص اورتو زایلین

این ایزومر دارای فشار بخار پایین و همچنین دارای عدد اکتان بسیار بالا است. این ایزومر شامل ۴۰ درصد متا و بیش از ۲۰ درصد اورتو و مقداری پارازایلین و بنزن است. این ترکیب مناسب جهت افزودن به بنزین است. خواص شیمیایی و فیزیکی ایزومرهای تشکیل دهنده این ماده با یکدیگر متفاوت است.

ساختار شیمیایی اورتو زایلین که در پیوند های خود شامل پیوند های دوگانه است

پارازایلین چیست؟ کاربردهای صنعتی پارا-زایلین

ساختار شیمیایی P-Xylene به گونه ای است که در آن دو گروه متیل در موقعیت های مختلف با قطر مخالف 1 و 4 وجود دارند. در ادامه بیشتر به این که p-Xylene پارا زایلین چیست و چه کاربردهایی دارد می پردازیم.

P-xylene ماده ای بی رنگ بوده و دارای ترکیب آلی از خانواده هیدروکربن های آروماتیک است. این ترکیب ها مهم ترین مواد آروماتیکی بعد از بنزین هستند. در تولید ترفتالیک اسید برای انواع پلی استرها از این ماده استفاده زیادی می شود.

این ماده کاربرد گسترده ای در تولید ایزو فتالیک اسید دارد. از کاربردهای صنعتی پارا-زایلین می توان به این مورد اشاره کرد که عنوان ماده اولیه در ساخت و تولید برخی مواد نیز به کار می رود. برای مثال در تولید مواد اولیه الیاف مصنوعی و همچنین تولید صنایع دارویی اهمیت زیادی دارد. این ایزومر در تولید انواع حشره کش ها و حلال ها کاربرد چشمگیری دارد. این ماده روی عملکرد مغز تاثیر داشته و سبب سرگیجه و حالت تهوع می شود. استفاده مستقیم از p-xylene و تماس آن با پوست و بدن مضر بوده و سرطان زا می باشد.

ساختار شیمیایی اورتو زایلین که در پیوند های خود شامل پیوند های دوگانه است

پارازایلین یکی از مواد اصلی تشکیل دهنده حشره کش ها

متا زایلین چیست؟ تولید و کاربرد متا زایلین

M-xylene ماده ای معطر و خوش بو است. جزو دسته هیدروکربن ها بوده و از ایزومر های مخلوط دی متیل بنزن به شمار می رود.  حرف انگلیسی m نشان دهنده این است که در ساختار شیمیایی این ایزومر دو گروه متیل در موقعیت های 1 و 3  در حلقه بنزن قرار دارند. در موقعیت قرارگیری این دو متیل الگوی جایگزینی آرن این دو گروه است که سبب تفاوت و تمایز این ایزومر از دو ایزومر دیگر xylene شده است. فرمول شیمیایی سه ایزومر یکسان است و تمامی این ایزومر ها بی رنگ و به شدت احتراق پذیر هستند.

حال که دانستیم متا زایلین چیست، در ادامه به تولید و کاربرد متا زایلین می پردازیم.

متا زایلین یکی از ایزومر های مهم مخلوط زایلین

برخی از کاربرد های مهم متا زایلین

متا Xylene کاربرد گسترده ای در تولید اسید ایزوفتالیک دارد. برای تعیین خواص پلی اتیلن ترفتالات از این ماده استفاده می شود که در چنین موادی متا زایلین به عنوان مونومر کوپلیمر کننده به کار می رود. برای تبدیل این ماده به ایزوفتالیک اسید، باید عمل اکسیداسیون کاتالیزوری روی این ایزومر انجام شود.

این ماده ترکیبی بی رنگ است. این ماده برای تولید طیف گسترده ای از مواد شیمیایی با حجم کمتر استفاده می شود. این نوع ایزومر اکسیداسیون ایزو فتالونیتریل می دهد.

زایلین مخلوط چیست؟

در این بخش به توضیح این که زایلین مخلوط چیست؟ و چه کاربردهایی دارد می پردازیم. دی متیل بنزن برگرفته از سه ایزومر اورتو، متا و پارا است. دلیل نام گذاری مخلوط این است که تمامی ایزومر های این ترکیب به صورت مخلوط می باشند. این ماده بی رنگ و شفاف بوده و یکی از ترکیبات هیدروکربن آروماتیک است.

ساختار شیمیایی این مخلوط به گونه ای است که یک حلقه بنزن با دو گروه متیل در موقعیت های گوناگون به آن وصل شده اند. ایزومر مخلوط آن ماده ای بسیار سمی و خطرناک است که قابلیت اشتعال پذیری بالایی دارد. این ماده باید در محیطی با دمای بالا و خنک نگهداری شود. به دلیل احتراق پذیری بالای مخلوط این ماده، باید دور از اشعه مستقیم آفتاب، گرما و سایر منابع آتش زا نگهداری شود.

مخلوط زایلین شامل سه ایزومر مخلوط است

کاربرد زایلین مخلوط

کاربرد زایلین مخلوط در صنعت به عنوان حلال بسیار گسترده است. در متن زیر برخی از مهم ترین موارد از کاربرد  ترکیب مخلوط این مواد آورده شده است.

  • ایزومر های این ماده در صنعت به عنوان حلال برای تولید بسیاری از مواد کاربرد چشمگیری دارند.
  • در واکنش های سنتزی ایزومر های مخلوط به عنوان واسطه به کار می روند.
  • از این ماده در صنعت دندانپزشکی در آزمایشگاه های بافت شناسی جهت پردازش و شناسایی بافت استفاده می شود.
  • از این مخلوط در زمینه رنگ آمیزی و پوشش لغزش استفاده زیادی می شود.
  • برای خنک نگه داشتن مخزن ها از واکنشگر ها استفاده می شود که برای ساخت این یخ ها جهت خنک کردن از مخلوط این مواد استفاده می شود.
  • در صنعت نفت از مخلوط این ماده به عنوان حلال پارافین استفاده می شود.
  • این مخلوط کاربرد گسترده ای به عنوان از بین برنده چربی دارد.

چگونگی استفاده از زایلین مخلوط و دفع خطرات آن

این مخلوط ماده ای بسیار احتراق آمیز است که در دمای زیر ۱۷ درجه سانتیگراد می تواند منفجر شود. هنگام انفجار این مخلوط استفاده از گاز کربن دی اکسید، فوم یا اسپری و پودر مواد شیمیایی خشک کننده بی اثر است.

استفاده آزمایشگاهی از زایلین

مخلوط Xylene برای پردازش و لکه گیری بافت ها در حوضه بافت شناسی انجام می شود و از این نوع بافت ها در میکروسکوپ ها استفاده زیادی می شود. در بررسی و پردازش انواع بافت باید محیط پارافین تشکیل شود تا بتوان بدون آسیب رسیدن با بافت آن را برش داد.

در طی این عملیات بافت ثابت شده و دچار کم آبی می شود. افزایش دمای الکل سبب خارج شدن بافت از آب می شود. به همین دلیل الکل با پارافین مخلوط نشده اما xylene با پارافین به راحتی مخلوط می شود.

یکی از دلایل مهم استفاده آزمایشگاهی از زایلین این است که در فرآیند احاطه کردن بافت توسط پارافین این بافت ها را شفاف می کند تا این فرآیند سریع تر و راحت تر انجام شود. همچنین از مخلوط xylene به عنوان پاک کننده در آزمایشگاه ها استفاده می شود.

کاربرد زایلین در صنعت

این ماده در رقیق سازی به نقاشان کمک زیادی می کند. به همین دلیل در این زمینه خرید و فروش xylene بسیار زیاد می باشد. این نوع ایزومر بسیاری از لاک ها و رنگ ها را نازک تر می کند. از جمله این رنگ ها و لاک ها پلی اورتان ها، لعاب ها، لاک ها و رزین های آلکیدی هستند.

 همچنین از این مخلوط می توان در سهولت استفاده از اسپری ها استفاده کرد. به همین جهت این مخلوط ایزومری را به رنگ ها اضافه می کنند که علاوه بر خارج شدن آسان رنگ از اسپری سبب کوتاه تر شدن زمان رنگ کاری می شود. این مورد تنها نمونه ای از کاربرد زایلین در صنعت است.

کاربرد زایلین

مخلوط زایلین جهت عایق کردن بتن (آب بندی بتن)

محافظت از سازه های بتنی که همواره در مجاورت بارهای شیمیایی هستند از اهمیت زیادی برخوردار است. جهت حفظ دوام و مقاومت این سازه ها در برابر عوامل مهاجم باید از  این ماده برای آب بندی این سازه ها استفاده کرد.

برای آب بندی بتن های آکریلیکی از ذوب مجدد موجود در سطوح استفاده می شود. بعد از این عمل xylene به بخار تبدیل می شود و یک بعد از این تبخیر یک سطح شفاف و  صافی از آن خارج می شود. استفاده از این نوع آب بندی یکی از روش های موثر جهت بهبود آسیب ها و خراشیدگی های بتن ها است.بخارات حاصل از انفجار و احتراق این ماده بسیار خطرناک و سمی است و در صورت تماس می تواند سبب مسمومیت و حتی مرگ فرد شود. تحقیقات نشان داده که در اثر تماس با این ترکیب مخلوط، پوست تحریک شده و بعد از چند ثانیه سبب ایجاد قرمزی و سوختگی می شود. اما این سوختگی ها و قرمزی ها بعد از گذشت حدود ۱ تا ۲ ساعت از بین می روند.

زایلین,انواع زایلین,زایلین مخلوط,زایلین عمده,انواع زایلین عمده,زایلین مخلوط عمده,زایلین باکیفیت,انواع زایلین باکیفیت,زایلین مخلوط باکیفیت,زایلین عمده باکیفیت,انواع زایلین عمده باکیفیت,زایلین مخلوط عمده باکیفیت,زایلین ارزان,انواع زایلین ارزان,زایلین مخلوط ارزان,زایلین عمده ارزان,انواع زایلین عمده ارزان,زایلین مخلوط عمده ارزان,فروشنده زایلین,فروش زایلین,فروش آنلاین زایلین,فروشنده زایلین عمده,فروش عمده زایلین,فروش زایلین عمده,فروش آنلاین زایلین عمده,فروشنده زایلین مخلوط,فروش زایلین مخلوط,فروش آنلاین زایلین مخلوط,فروشنده زایلین مخلوط عمده,فروش عمده زایلین مخلوط,فروش زایلین مخلوط عمده,فروش آنلاین زایلین مخلوط عمده,خرید زایلین,خرید انواع زایلین,خرید زایلین مخلوط,خرید زایلین عمده,خرید انواع زایلین عمده,خرید زایلین مخلوط عمده,خرید آنلاین زایلین,خرید آنلاین انواع زایلین,خرید آنلاین زایلین مخلوط,خرید آنلاین زایلین عمده,خرید آنلاین انواع زایلین عمده,خرید آنلاین زایلین مخلوط عمده,فروش آنلاین زایلین,فروش آنلاین انواع زایلین,فروش آنلاین زایلین مخلوط,فروش آنلاین زایلین عمده,فروش آنلاین انواع زایلین عمده,فروش آنلاین زایلین مخلوط عمده

اسید نیتریک

اسید نیتریک چیست  و چه کاربردی دارد؟

اسید نیتریک یکی از مایعات شیمیایی معدنی و بسیار قوی است که خاصیت خورندگی بسیاری دارد. ترکیب این ماده شیمیایی به شکل خالص و بی رنگ است. اما به علت تجزیه آن به اکسید های ازت و آب به رنگ زرد در می آید. این ماده می تواند در آب محلول شود و به نوعی اکسید کننده قوی به شمار می رود که البته بسیار سمی نیز هست. این اسید کاربرد های زیادی در صنایع مختلف دارد و از آن در تولید بسیاری از محصولات استفاده می شود. در این مقاله قصد داریم به موضوع اسید نیتریک چیست؟ و کاربرد های آن بپردازیم.

خطرات اسید نیتریک

اسید نیتریک میتواند خطرات بسیاری برای انسان داشته باشد مانند: تماس با چشم: سبب سوزش شدید و نابینایی خوردن: درد شدید و سوختگی دهان و گلو و سوراخ شدن معده و در نهایت بیهوشی تماس با پوست: تماس این ماده با پوست میتواند زخم ها  لکه های بزرگی را برای شما ایجاد کند و اگر مقدار زیادی از آن روی پوست بریزد و سریعا شسته نشود منجر به مرگ می‌شود. و در نهایت تنفس این ماده باعث شوک، سوختگی گلو و تحریک دستگاه تنفسی، درد در سینه، سرفه و سختی تنفس می‌شود   حتما ایمنی های لازم قبل از استفاده از این ماده هارا رعایت کنید.

اسید نیتریک چیست؟

در این قسمت قصد داریم به این سوال پاسخ دهیم که اسید نیتریک چیست؟ اسید نیتریک در دمای معمولی اتاق اندکی تجزیه می شود و قرار گرفتن آن در معرض نور مستقیم آفتاب و حرارت دیدن آن باعث می شود بیش تر تجزیه شود که در این حالت رنگ آن به قهوه ای یا زرد تغییر می کند. اسید نیتریک برای تولید نیترات با بیش تر فلزات، به غیر از طلا و پلاتین واکنش نشان می دهد. اسید نیتریک معمولاً از طریق اکسیداسیون آمونیاک به وجود می آید. این کار بیش تر از طریق فرآیند Ostwald صورت می گیرد. اهمیت اسید نیتریک بسیار زیاد است، زیرا این ماده به عنوان ماده اولیه در ساخت دیگر مواد مورد استفاده قرار می گیرد. این مساله اهمیت این ماده را در صنایع شیمیایی و دارویی نشان می دهد. همچنین این اسید یکی از اجزای باران های اسیدی است. نیتریک اسید نوعی اکسید کننده قوی محسوب می شود که در سوخت مایع موشک ها نیز استفاده می شود. اسید نیتریک با غلظت 70 درصد معمولا به عنوان اسید نیتریک غلیظ شناخته می شود و در بازار قابل دسترس است. در صورت بالاتر بودن غلظت این اسید از 90 درصد، به آن اسید نیتریک دودکننده گفته می شود. اگر اسید نیتریک دودکننده با هوا تماس پیدا کند، دود هایی تولید می شود که به رنگ قرمز یا سفید بوده و خاصیت خورندگی و واکنش پذیری بالایی با مواد قابل احتراق دارند. همچنین این ماده بسیار سمی نیز هست. این موارد می تواند پاسخی به این سوال باشد که اسید نیتریک چیست؟

کاربرد های اسید نیتریک

بعد از این که به سوال اسید نیتریک چیست؟ پاسخ دادیم لازم است به کاربرد های این ماده اشاره کنیم. همان گونه که اشاره کردیم اسید نیتریک کاربرد های زیادی در صنایع مختلف دارد که هم در تولید محصولات و هم در فراوری و پالایش مواد و محصولات دیگر به کار برده می شود. در ادامه به کاربرد های اسید نیتریک به صورت مختصر اشاره شده است.

کاربرد اسید نیتریک در کشاورزی

بیش ترین کاربرد نیتریک اسید در تولید کود های شیمیایی همانند کود های نیترات (نیترات آمونیوم، نیترات کلسیم و غیره) است.  همانطور که در ویکی پدیا اسید نیتریک گفته شده این محصول، در تولید کود های شیمیایی نیتروژن دار از قبیل آمونیوم نیترات، نیتروفسفات، اوره، کود های مخلوط و غیره نیز از این ماده استفاده می شود.

کاربرد اسید نیتریک در تمیزکاری و اسید شویی

از دیگر کاربرد های اسید نیتریک می توان به شست و شو و تمیزکاری اشاره کرد. به طوری که 5 تا 30 درصد اسید نیتریک با 30 تا 40 درصد اسید فسفریک به منظور پاک کردن رسوبات، ترکیبات منیزیمی و کلسیمی روی ظروف خوراکی و لبنیات به کار برده می شود. خاصیت خورندگی و حلالیت بالای این اسید باعث شده است که در شست و شو و اسیدشویی کاربرد های فراوانی از آن بشود.

نام مادهاسید نیتریک
فرمول شیمیاییHNO₃ 
جرم مولکولی63.01 g/mol
نقطه ذوب-42 °C
نقطه جوش83 °C
PH1
دانسیه1.51 g/cm³

کاربرد اسید نیتریک در پالایش فلزات

اسید نیتریک در بازیافت عنصر پلاتین کاربرد دارد و با توجه به این که همه نیترات‌ های فلزات محلول هستند، از این راه امکان تهیه اورانیوم خالص وجود دارد که در نیروگاه های اتمی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در استخراج طلا و در بازیافت ضایعات الکترونیکی هم اسید نیتریک کاربرد دارد.

کاربرد نیتریک اسید در صنایع غذایی

برای آن که از رشد باکتری ها و مسمومیت های غذایی کشنده در صنایع غذایی جلوگیری شود، از یون نیتریت استفاده می شود. این ماده به عنوان یک نوع افزودنی به گوشت تازه و برای تثبیت رنگ قرمز آن استفاده می شود. گوشت های قرمز تازه خریداری شده، حتما کشتار همان روز نیستند و ممکن است مقداری نیترات به آن اضافه کرده باشند. علاوه بر این، اسید نیتریک ماده ای است که در فرآیند استفاده از گوشت برای تولید مواد غذایی از قبیل همبرگر، سوسیس، کالباس، انواع بیف ها و …. به عنوان نگهدارنده استفاده می شود.

کاربرد اسید نیتریک در تولید تیزاب سلطانی

در تولید تیزاب سلطانی و یا  همان نیترو هیدروکلریک‌ اسید، اسید نیتریک مورد استفاده قرار می گیرد. این ماده از خواص دود کنندگی و خورندگی شدید برخوردار است. علاوه بر این قدرت بالای این دو نوع اسید، باعث شده است تا از آن ها در مصارف مختلفی از قبیل  اسید شویی فلزات، حل کردن فلزات نجیب و همچنین تشخیص عیار طلا از فلز مشکوک به آن استفاده شود. لازم است گفته شود که اسید تیزاب  ماده ای بسیار خطرناک و خورنده است، از این رو در حین کار با این ترکیب اسیدی قوی رعایت نکات ایمنی ضروری است.

کاربرد نیتریک اسید در سوخت مایع شاتل ها

از دیگر استفاده های اسید نیتریک با خلوص ۱۰۰ درصد می توان به کاربرد آن در سوخت مایع شاتل‌ های فضایی موشک به عنوان اکسید کننده، سوخت مایع در مهندسی هوافضا و همچنین در راکت‌ ها اشاره کرد. از اسید نیتریک با خلوص بالای ۸۵ درصد یا همان اسید نیتریک قرمز به همراه اسید سولفوریک به عنوان اکسید کننده هم بهره گرفته می شود.

چگونه تیزاب درست کنیم؟ این مقاله خیلی اطلاعات مفیدی برای ارائه به شما دارد!

کاربرد اسید نیتریک در تصفیه نانولوله  ها

برای ساخت گروه های عاملی روی سطح نانو لوله های کربنی، این گروه ها را برای دیسپرس کردن در محیطی آبی و به شکل کاملا هموژن منتقل می کنند. به همین دلیل لازم است نانو لوله های کربنی در محیط های اسیدی مختلف همانند اسید کلریدریک، اسید نیتریک و اسید سولفوریک دیسپرس شود.

تولید مواد منفجره و مهمات

به علت قدرت اکسید کنندگی بالا، نیتریک اسید به هنگام برخورد با ترکیباتی از قبیل کاربید ها و سیانید ها باعث انفجار می شود. از دیگر کاربرد های اسید نیتریک می توان به تولید موادی از قبیل سایکلو تری متیلن تری نیترامین، ماده انفجاری همانند نیتروگلیسیرین و تری نیتروتولوئن اشاره کرد. همچنین در تولید نیترات های معدنی یا همان نیترات آمونیوم انفجاری و نیز نیترات های آلی، اسید نیتریک به فراوانی مورد استفاده قرار می گیرد. کاربرد های دیگر اسید نیتریک می تواند شامل موارد زیر باشد. به طور کلی با دانستن کاربرد ها می توان به این سوال هم به نحو دیگر پاسخ داد که اسید نیتریک چیست؟

دیگر کاربردهای اسید نیتریک

مطابق اطلاعات وبسایت کمیکال، اسید نیتریک کاربرد های دیگری هم دارد:

  • تولید  انواع دارو
  • تصویر برداری
  • تولید پلیمر هایی از قبیل پلی آمید و پلی اورتان
  • صنایع تولید شیر های آب
  • در تست سنجش رنگ برای تشخیص هروئین و مورفین
  • ترکیب این اسید با الکل برای حکاکی طرح روی فلزاتی مانند برنج، مس و برنز
  • آبکاری فلزات
  • تولید ترکیبات آلی خاص
  • برای پاک کردن شیشه قبل از تولید آینه های نقره اندود
  • استفاده از انوع پایدارتر این ماده به عنوان رنگدانه در صنایع رنگ و جوهر سازی
  • افزایش مصنوعی سن چوب در درختانی همانند کاج و افرا
  • صنایع پلاستیک ‌سازی و پیش ساز های نایلونی
  • برای تمیز کردن سطوح شیشه ای مختلف از جمله لام های میکروسکوپ به شکل مجزا یا به همراه اسید کلریدریک
  • مقاوم سازی در مقابل خوردگی و از بین بردن مواد ته نشین شده در کارخانه های لبنیات
  • استفاده از این ماده به عنوان واکنشگر در آزمایشگاه
  • برای ساخت نمک های نیترات نقره و نیترات کلسیم و نیترات آمونیوم
  • استفاده از آن به عنوان ماده اولیه برای تولید آدیپیک اسید
  • استخراج طلا با اسید نیتریک
  • کاربرد اسید تیزاب
اسيد استيک گلاسيال,خريد اسيد استيک گلاسيال,فروش اسيد استيک گلاسيال,فروش عمده اسيد استيک گلاسيال,خريد عمده اسيد استيک گلاسيال,قيمت اسيد استيک گلاسيال,فروش آنلاين اسيد استيک گلاسيال,خريد آنلاين اسيد استيک گلاسيال,اسيد استيک 100%,خريد اسيد استيک 100%,خريد عمده اسيد استيک 100%,خريد آنلاين اسيد استيک 100%,فروش اسيد استيک 100%,فروش عمده اسيد استيک 100%,فروش آنلاين اسيد استيک 100%,قيمت اسيد استيک 100%,اسيد استيک خوراکي,فروش اسيد استيک خوراکي,فروش عمده اسيد استيک خوراکي,فروش آنلاين اسيد استيک خوراکي,خريد اسيد استيک خوراکي,خريد عمده اسيد استيک خوراکي,خريد آنلاين اسيد استيک خوراکي,قيمت اسيد استيک خوراکي,اسيد استيک صنعتي,فروش اسيد استيک صنعتي,فروش عمده اسيد استيک صنعتي,فروش آنلاين اسيد استيک صنعتي,خريد اسيد استيک صنعتي,خريد عمده اسيد استيک صنعتي,خريد آنلاين اسيد استيک صنعتي,قيمت اسيد استيک صنعتي,خريد اسيد استيک پودري,خريد عمده اسيد استيک پودري,خريد آنلاين اسيد استيک پودري,فروش اسيد استيک پودري,فروش عمده اسيد استيک پودري,فروش آنلاين اسيد استيک پودري,قيمت اسيد استيک پودري,قيمت اسيد استيک پودري,اسيد استيک فله,خريد اسيد استيک فله,خريد عمده اسيد استيک فله,خريد آنلاين اسيد استيک فله,فروش اسيد استيک فله,فروش عمده اسيد استيک فله,فروش آنلاين اسيد استيک فله,قيمت اسيد استيک فله,استيک اسيد آزمايشگاهي,فروش استيک اسيد آزمايشگاهي,فروش عمده استيک اسيد آزمايشگاهي,فروش آنلاين استيک اسيد آزمايشگاهي,خريد استيک اسيد آزمايشگاهي,خريد آنلاين استيک اسيد آزمايشگاهي,خريد عمده استيک اسيد آزمايشگاهي,استيک اسيد گلاسيال,خريد استيک اسيد گلاسيال,فروش استيک اسيد گلاسيال,فروش عمده استيک اسيد گلاسيال,خريد عمده استيک اسيد گلاسيال,قيمت استيک اسيد گلاسيال,فروش آنلاين استيک اسيد گلاسيال,خريد آنلاين استيک اسيد گلاسيال,استيک اسيد 100%,خريد استيک اسيد 100%,خريد عمده استيک اسيد 100%,خريد آنلاين استيک اسيد 100%,فروش استيک اسيد 100%,فروش عمده استيک اسيد 100%,فروش آنلاين استيک اسيد 100%,قيمت استيک اسيد 100%,استيک اسيد خوراکي,فروش استيک اسيد خوراکي,فروش عمده استيک اسيد خوراکي,فروش آنلاين استيک اسيد خوراکي,خريد استيک اسيد خوراکي,خريد عمده استيک اسيد خوراکي,خريد آنلاين استيک اسيد خوراکي,قيمت استيک اسيد خوراکي,استيک اسيد صنعتي,فروش استيک اسيد صنعتي,فروش عمده استيک اسيد صنعتي,فروش آنلاين استيک اسيد صنعتي,خريد استيک اسيد صنعتي,خريد عمده استيک اسيد صنعتي,خريد آنلاين استيک اسيد صنعتي,قيمت استيک اسيد صنعتي,خريد استيک اسيد پودري,خريد عمده استيک اسيد پودري,خريد آنلاين استيک اسيد پودري,فروش استيک اسيد پودري,فروش عمده استيک اسيد پودري,فروش آنلاين استيک اسيد پودري,قيمت استيک اسيد پودري,قيمت استيک اسيد پودري,استيک اسيد فله,خريد استيک اسيد فله,خريد عمده استيک اسيد فله,خريد آنلاين استيک اسيد فله,فروش استيک اسيد فله,فروش عمده استيک اسيد فله,فروش آنلاين استيک اسيد فله,قيمت استيک اسيد فله,اسيد استيک آزمايشگاهي,فروش اسيد استيک آزمايشگاهي,فروش عمده اسيد استيک آزمايشگاهي,فروش آنلاين اسيد استيک آزمايشگاهي,خريد اسيد استيک آزمايشگاهي,خريد آنلاين اسيد استيک آزمايشگاهي,خريد عمده اسيد استيک آزمايشگاهي,اسيد استيک,فروشنده اسيد استيک,توليد کننده اسيد استيک,تامين کننده اسيد استيک,فروش عمده اسيد استيک,توليد عمده اسيد استيک,تامين اسيد استيک براي صنايع,توليد کننده اسيد استيک براي صنايع,تامين کننده اسيد استيک براي صنايع,اسيد استيک ارزان,اسيد استيک عمده,قيمت اسيد استيک,قيمت اسيد استيک عمده,ارزانترين اسيد استيک,فروشنده اسيد استيک باکيفيت,توليد کننده اسيد استيک باکيفيت,تامين کننده اسيد استيک باکيفيت,

اسید استیک

Wireframe model of acetic acid
Ball and stick model of acetic acid
Wireframe model of acetic acid with implicit hydogens

سید استیک یا نام آیوپاک آن اتانوئیک اسید، جوهر انگور یا جوهر سرکه جز اسیدهای آلی (از گروه کربوکسیلیک اسیدها) است. فرمول آن CH۳COOH است.

اسید استیک جز اسیدهای کربوکسیلیک می‌باشد و در نامگذاری آیوپاک به اسید اتانوئیک معروف است. این اسید دارای فرمول شیمیایی می‌باشد و در قسمت چشایی طعم ترشی، شبیه طعم سرکه می‌دهد.

این اسید یک اسید ضعیف بوده زیرا تنها مقداری اسید جدا شده در محلول آبی می باشد. استیک اسید بدون آب و خالص (استیک اسید یخی) یک مایع بدون رنگ بوده که آب را از محیط اطرافش جذب میکند(هیگروسکوپی) و در دمای ۱۶٫۵ C(۶۲ FF) به شکل یک جامد کریستالی بی رنگ منجمد می شود. اسید خالص و محلول های غلیظ آن بسیار خورنده هستند.

استیک اسید یکی از ساده ترین کربکسیلیک اسید ها است. این اسید یک معرف شیمیایی مهم بوده و یک ماده شیمیایی صنعتی مورد استفاده در تولید مواد زیر است: پلی اتیلن ترفتالات که به صورت عمده در بطری های نوشابه استفاده می شود؛ سلولوز استات که به طور عمده در فیلم عکاسی استفاده می شود؛ پلی وینیل استات برای چسب چوب به علاوه فایبر ها و فابریک های مصنوعی. در خانه، استیک اسید رقیق برای بازکردن لوله ها استفاده می شود. در صنعت غذا، استیک اسید تحت کد افزودنی E۲۶۰۰ به عنوان تنظیم اسیدی و به عنوان چاشنی استفاده می شود.

تقاضای جهانی استیک اسید در حدود ۶٫۵ میلیون تون در سال (Mt/a) که حدود ۱٫۵ Mt/a از طریق بازیافت برآورده می شود. باقی آن توسط بازار خوراک پتروشیمیایی یا منابع بیولوژیکی تولید می شود. استیک اسید رقیق تولید شده توسط تخمیر طبیعی، سرکه نامیده می شود.

باکتریهای مخمر سرکه به دلیل تمایل به تولید اسید استیک به این نام معروف شده‌اند. این باکتریها در مواد غذایی، آب و خاک یافت می‌شوند. اسید استیک بطور طبیعی از میوه‌ها و برخی مواد غذایی فاسد شده از فرایند تخمیر تولید می‌شوند و از قدیمیترین ترکیبات شیمیایی شناخته شده توسط انسان می‌باشد.

تاریخچه

اسید استیک منجمد

قدمت سرکه به اندازه عمر تمدن و حتی بیشتر است. اسید استیک‌های باکتری‌زا در همه جای جهان وجود دارند و هر فرهنگی که در آن عمل‌آوری خمر همچون آبجو یا شراب وجود داشته، به ناچار سرکه را نیز که نتیجه طبیعی تماس این نوشیدنی‌های الکلی با هوا بوده کشف کرده‌اند.

استفاده از اسید استیک در شیمی، به عهد باستان برمی‌گردد. در قرن سوم پیش از میلاد، تئوفراستوس فیلسوف یونانی|یونان تشریح کرد که سرکه چگونه بر روی فلزات اثر می‌کند تا از واکنش آنها رنگدانه‌های مورد استفاده در کارهای هنری تولید شوند که از آن جمله می‌توان به «سرب سفید» (کربنات سرب) و «زنگار مس» اشاره کرد که ترکیبی سبز رنگ از نمک‌های مس از جمله استات مس ۲ می‌باشد. رومیان باستان، شراب ترشیده را در ظرف‌های سربی می‌جوشاندند تا از آن یک شربت بسیار شیرین با نام «ساپا» تهیه کنند. ساپا سرشار از استات سرب بود که به آن «شکر سرب» یا «شکر (افسانه)زحل می‌گفتند و اشراف روم آنرا در مسموم‌سازی با سرب بکار می‌گرفتند. در قرن هشتم، جابر بن حیان کیمیاگر ایرانی از طریق تقطیر اسید استیک را از سرکه جدا کرد.

در دوران رنسانس، اسید استیک منجمد از طریق تقطیر خشک استات‌های فلزی تهیه می‌شد. در قرن شانزدهم، آندریاس لیباویوس کیمیاگر آلمانی چنین رویه‌ای را تشریح کرد و اسید استیک منجمد حاصل از این روش را با سرکه مقایسه کرد. وجود آب در سرکه بر ویژگیهای اسید استیک چنان تاثیر عمیقی داشت که شیمیدانها تا قرن‌ها معتقد بودند که اسید استیک منجمد و اسیدی که در سرکه یافت می‌شود دو ماده مختلف هستند. پیر آدت شیمیدان فرانسوی ثابت کرد که این دو در حقیقت یکی هستند.

در سال ۱۸۴۷، هرمان کولب شیمیدان آلمانی برای اولین بار از طریق مواد معدنی موفق به ساخت اسید استیک شد. ترتیب این واکنش عبارت بود از کلردار کردن دی سولفید کربن و تبدیل آن به تترا کلراید کربن، سپس از طریق تفکافت به تتراکلورو اتیلن و از طریق کلردار کردن آبی به اسید تری کلرواستیک و در نهایت کاهش آن از طریق برقکافت به اسید استیک.

کریستال‌های اسید استیک

تا سال ۱۹۱۰، اسید استیک منجمد اغلب از «تقطیر مشروبات الکلی» یا تقطیر چوب بدست می‌آمد. با استفاده از هیدروکسید کلسیم را جدا می‌کردند؛ سپس استات کلسیم به جا مانده را با استفاده از اسید سولفوریک اسیدی می‌کردند تا از آن اسید استیک بدست آید. در همین زمان، آلمان ۱۰٫۰۰۰ تن اسید استیک منجمد تولید می‌کرد که ۳۰درصد از آن برای تولید رنگ نیل استفاده می‌شد.[۳][۴]

خواص شیمیایی

؛ قدرت اسیدی اتم هیدروژن (H) در گروه کربوکسیل (−COOH) در اسیدهای کربوکسیلیک همچون اسید استیک، می‌تواند به عنوان یک یون (پروتون) H+ آزاد شود و به آنها خاصیت اسیدی دهد. اسید استیک در محلول‌های آبی یک اسید تک‌پروتونی مؤثر است با ارزش ثابت تفکیک اسیدی(pKa) آن &nbsp ۰/ ۱ A ۸/۴; pH مولاریته محلول آن (در حدود انسجام سرکه خانگی) ۴/۲ است که نشان می‌دهد ۴/۰ درصد از مولکول‌های اسید استیک تفکیک یافته‌اند.

دی مر چرخه‌ای اسید استیک؛ خطوط تیره نشاندهنده پیوندهای هیدروژنی هستند

ساختار کریستالی اسید استیک نشان می‌دهد که مولکول‌ها به صورت دی مر جفت می‌شوند که پیوندهای هیدروژنی آنها را به هم متصل کرده‌است. دی مرها را می‌توان در بخار  ۱۲۰درجه سانتی گراد شناسایی کرد. این حالت ممکن است در فاز مایع اسید استیک خالص نیز رخ دهد اما در صورت وجود آب، به سرعت به هم می‌ریزد. سایر اسیدهای کربوکسیلیک پایین‌تر نیز این رفتار دی‌مرسازی را دارند.

حلال

اسید استیک مایع، مانند آب و اتانول یک حلال پروتون‌دار آبدوست (مولکول قطبی|قطبی) است. این ماده با ثابت دی الکتریک ۲/۶، می‌تواند علاوه بر حل کردن ترکیبات قطبی همچون نمک‌های معدنی و شکرها، ترکیبات غیر قطبی همچون روغن‌ها و عناصر شیمیایی مثل سولفور و آیودین را در خود حل کند. این ماده با بسیاری از حلالهای قطبی و غیر قطبی همچون آب، کلروفورم و هگزان مخلوط می‌شود. این خاصیت انحلال و امتزاج‌پذیری اسید استیک آنرا به یک ماده شیمیایی پرکاربرد صنعتی تبدیل کرده‌است.

واکنش‌های شیمیایی

اسید استیک برای بسیاری از فلزات از جمله آهن، منیزیم و روی خاصیت خورندگی دارد و در واکنش با آنها، گاز هیدروژن و نمک‌های فلزی به نام استاتها تولید می‌کند. با قرار گرفتن آلومینیوم در معرض اکسیژن، یک لایه نازک از اکسید آلومینیوم بر روی سطح آن ایجاد می‌شود که نسبتاً مقاوم است. در نتیجه تانکرهای آلومینیومی در حمل‌ونقل اسید استیک مورد استفاده قرار می‌گیرند. استات‌های فلزی را می‌توان از واکنش اسید استیک با یک باز نیز بدست آورد؛ که نمونه مشهور آن واکنش « جوش شیرین = سرکه» می‌باشد. به جز استات کرومیم ۲۲، تقریباً کلیه استات‌ها در آب قابل حل هستند.

دو واکنش آلی اسید استیک

واکنش‌های شیمیایی عادی یک اسد کربوکسیلیک در مورد اسید استیک اتفاق می‌افتد که تشکیل اتانول از طریق کاهش و تشکیل مشتقاتی همچون کلرید استیل از طریق استخلاف هسته‌دوست اسیل، از موارد قابل توجه آن هستند. دیگر مشتقات استخلافی عبارتند از آنیدریدهای استیک؛ این آنیدرید از طریق از دست دادن آب در دو مولکول اسید استیک رخ می‌دهد. به همین ترتیب، استرهای اسید استیک می‌توانند از طریق استری کردن فیشری تشکیل شوند و آمیدها نیز به همین ترتیب بوجود آیند. در صورتیکه اسید استیک در معرض حرارت بالای  ۴۴۰ درجه سانتی‌گراد قرار گیرد، تجزیه شده و از آن دی اکسید کربن و متان یا کتن و آب تولید می‌شود.

شناسایی

اسید استیک را می‌توان از طریق بوی خاص آن شناخت. یک واکنش رنگی برای نمک‌های اسید استیک محلول کلرید آهن ۳ است که رنگ قرمز سیر ایجاد می‌کند که پس از اسیدی‌سازی ناپدید می‌شود استات‌ها وقتی با تری اکسید آرسنیک از اکسید کاکودیل حرارت داده می‌شوند، از طریق بوی بدی که تولید می‌کنند قابل شناسایی هستند.

بیوشیمی

گروه عامل|گروه استیل، که از اسید استیک مشتق شده‌اند تقریباً در بیوشیمی کلیه گونه‌های حیات نقشی بنیادین دارند. آنها در مجاورت با کوآنزیم A به مهم‌ترین قسمت متابولیسم کربوهیدراتها و چربیها تبدیل می‌شوند. در عین حال، به خاطر جلوگیری از برهم خوردن کنترل pH محتویات سلولی، تجمع اسید استیک‌های آزاد در سلول‌ها در سطوح پایین حفظ می‌شود. برخلاف اسیدهای کربوکسیلیک با زنجیره بلندتر(اسیدهای چرب)، اسید استیک در تری گلیسریدهای طبیعی بوجود نمی‌آید. در عین حال، تری گلیسیرید مصنوعی تری استین (گلیسیرین تری استات) یک افزودنی غذایی متداول است و در مواد آرایشی و داروهای موضعی بکار گرفته می‌شوند.

اسید استیک توسط برخی میکروب‌های گیاهی تولید و دفع|مدفوع می‌شوند که از مهمترین آنها می‌توان به دسته «بچه سرکه» و کلوستریدیم استو بیتی لیکیوم اشاره کرد. این باکتری‌ها در همه جا در مواد غذایی، آب و خاک یافت می‌شوند و با گندیدن میوه‌ها و سایر غذاها، اسید استیک بطور طبیعی تولید می‌شود. اسید استیک همچنین یکی از ترکیبات لیزکننده مهبلی آدمیزاد و سایر پستانداران نخستی است و در آنجا به عنوان یک عامل ضد باکتری ملایم عمل می‌کند.[۶]

تولید

کارخانه تصفیه و تغلیظ اسید استیک در سال ۱۸۸۴

اسید استیک، هم بطور مصنوعی و هم از طریق تخمیر باکتریایی، تولید می‌شود. امروزه روش باکتریایی تنها ۱۰ درصد از تولید را به خود اختصاص داده‌است اما به دلیل اینکه قوانین جهانی مربوط به سلامت غذا بر تهیه سرکه خوراکی از مواد بیولوژیکی تاکید می‌کند، این روش همچنان برای تولید سرکه استفاده می‌شود. تقریباً حدود ۷۵ درصد از اسید استیک تولید شده برای استفاده‌های صنعتی، از کربن‌دار کردن متانول و به روشی که در زیر می‌آید تولید می‌شود. برای بقیه مصارف، از روش‌های دیگر استفاده می‌شود.[۷]

کل تولید جهانی اسید استیک &nbsp ۵ میلیون تن در سال برآورد می‌شود که نیمی از آن در ایالات متحده تولید می‌شود. تولید این ماده در اروپا  ۱ میلیون تن در سال است که میزان آن رو به کاهش نهاده؛ در ژاپن نیز تولید این ماده  ۷/۰ میلیون تن در سال است. از سوی دیگر هرسالانه  ۵/۱ میلیون تن اسید استیک بازیافت می‌شود که تولید جهانی را به  ۵/۶ میلیون تن در سال می‌رساند.[۸][۹]

بزرگترین تولیدکنندگان اسید استیک دست نخورده، سلانس و بی‌پی|صنایع شیمیایی بی پی هستند. از دیگر تولیدکنندگان عمده این ماده می‌توان به ملنیوم کمیکالز، استرلینگ کمیکالز، سام سونگ، ایستمن و سوونسک اتانول کمی اشاره کرد.

روشهای تولید صنعتی اسید اسیتیک

کربونیلاسیون متانول : در این روش متانول با مونوکسید کربن در فشارهای بالا (۲۰۰atm) واکنش داده و اسید استیک تولید می‌کند. این روش از سال ۱۹۲۰ ابداع شده‌است و به دلیل ارزان بودن متانول و از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه‌است.

اکسیداسیون بوتان : از حرارت دادن بوتان با اکسیژن هوا در حضور یونهای فلزی منگنز، کبالت و کروم، پروکسید تولید می‌شود. پروکسید در اثر تجزیه اسید استیک ایجاد می‌کند.

{۲C_۴HiO + CO_۲ → ۴CH_۳COOH + ۲H_۲O}

اکسیداسیون استالدئید : استالدئید در شرایط ملایم و در حضور کاتالیزورهای ساده فلزی مثل منگنز و کروم و… توسط اکسیژن هوا اکسید شده و اسید استیک تولید می‌کند.

 {۲CH_۳CHO + ۲O_۲ → ۲CH_۳COOH}

محصولات جانبی تولید شده در این واکنش مانند اسید فرمیک یا استات اتیل و… به دلیل داشتن نقطه جوش پایینتر از اسید استیک توسط تقطیر جداسازی می‌شوند. کاربرد اسید استیک به صورت سرکه به عنوان چاشنی غذا و تهیه انواع ترشی استفاده می‌شود. اسید استیک رقیق به عنوان افشانه برای از بین بردن قارچهای گیاهان استفاده می‌شود. اسید استیک گلاسیال در صنایع شیمیاییدر تولید فیلمهای عکاسی، تولید پلاستیک پلیاتیلن تریفتالات (PETT) استفاده می‌شود. همچنین به عنوان ماده واسطه در تولید استات وینیل که ترکیب مهمی در تولید چسب و رنگ می‌باشد،

کربن‌دارکردن متانول

بیشتر اسید استیک جهان به روش کربن‌دار کردن متانول تولید می‌شود. در این فرایند، متانول و مونو اکسید کربن با یکدیگر واکنش می‌دهند تا بر اساس معدله شیمیایی زیر اسید استیک تولید شود:متانول|CH۳OH+مونواکسید کربن |CO→ CH۳COOH

این فرایند که در آن یودو متان به عنوان میانجی مورد استفاده قرار می‌گیرد، در سه مرحله اتفاق می‌افتد. یک کاتالیزور که عمدتاً یک کمپلکس است برای کربن‌دار کردن مورد استفاده نیاز است. (گام ۲)(۱)CH۳OH+ یودید هیدروژن|HI→یودومتان|CH۳I + H۲O(۲) CH۳I + مونواکسیدکربن |CO → CH۳COI(۳) CH۳COI + H۲O → CH۳COOH + HI

با تغییر شرایط فرایند، می‌توان در همان کارخانه آنیدرید استیک تولید کرد. از آنجاکه هم متانول و هم مونواکسیدکربن مواد خام مناسبی هستند، کربن‌دارکردن متانول از درباز به عنوان یکی از بهترین روشها برای تولید اسید استیک به شمار می‌آمده‌است. در سال ۱۹۲۵، هنری درفیوس از سلانس بریتانیا یک کارخانه موازی کربن‌دارکردن متانول را تاسیس کرد.با این حال نبود مواد کاربردی که بتوانند در فشارهای بالای مورد نیاز (۲۰۰۰ (واحد)اتمسفر یا بیشتر) حاوی مخلوط‌های واکنشی خورنده باشند، باعث شد برای مدتی تمایل به تجاری‌سازی این روش‌ها از بین برود.

اولین فرایند تجاری کربن‌دارکردن متانول که در آن از کوبالت به عنوان کاتالیزور استفاده می‌شد، در سال ۱۹۶۳ توسط شرکت صنایع شیمیایی BASF انجام گرفت. در سال ۱۹۶۸، یک کاتالیزور رودیومی (cis−[Rh(CO)۲I۲]) که می‌توانست در فشارهای پایین بدون تولید هیچ فراورده جانبی عمل کند کشف شد. اولین کارخانه‌ای که از این روش استفاده کرد، در سال ۱۹۷۰ توسط شرکت صنایع شیمیایی مونسانتو آمریکا ساخته شد و از آن پس، کربن‌دارکردن متانول با کاتالیزور رودیومی به روش غالب در تولید اسید استیک تبدیل شد. (همچنین رجوع کنید به فرایند مونساتو). در اواخر دهه نود، شرکت صنایع شیمیایی بی‌پی استفاده تجاری از کاتالیزور کاتیوا ([Ir(CO)۲I۲]) را که بوسیله روتنیم ارتقا یافته بود آغاز کرد. این فرایند که کاتالیزور آن ایریدیوم است طبیعت‌دوست‌تر و کارآمدتر است[۱۱] و تا حد زیادی جای فرایند مونسانتو را در همان کارخانه گرفته‌است.

اکسایش استالدئید

پیش از تجاری شدن روش مونسانتو، بیشتر اسید استیک از طریق اکسایش استالدئید تولید می‌شد. این روش به عنوان دومین روش مهم تولید پابرجا مانده‌است، هر چند که کربن‌دارکردن متانول در آن، چندان مقرون به صرفه نیست. استالدئید را می‌توان از طریق اکسایش بوتان یا نفتا یا آبدار کردن اتیلن بدست آورد.

وقتی بوتان یا نفتای سبک در مجاورت یونهای مختلف فلزی از جمله یونهای منگنز، کوبالت، کرومیوم، پروکسید حرارت می‌بینند تجزیه می‌شوند تا براساس معادله شیمیایی زیر اسید استیک تولید کنند.۲ بوتان|C۴H۱۰ + ۵ اکسیژن|O۲ → ۴ CH۳COOH + ۲ آب|H۲O

معمولاً، این واکنش در تلفیقی از حرارت و فشاری انجام می‌شود که در عین نگهداری بوتان در حالت مایع، دما را تا حد ممکن بالا نگه دارد. شرایط واکنشی معمولاً در دمای  ۱۵۰ درجه سانتی‌گراد و فشار &nbsp؛ اتمسفر ۵۵ قرار دارد. ممکن است در این میان چند فراورده جانبی نیز تولید شوند از جمله بوتانون، استات اتیل، اسید فورمیک و اسید پروپونیک. این فراورده‌های جانبی از لحاظ تجاری با ارزش هستند و در صورتیکه از لحاظ اقتصادی مورد نیاز باشند، شرایط واکنش را تغییر می.دهند تا مقادیر بیشتری از این فراورده‌ها بدست آید. در عین حال جداسازی اسید استیک از این فراورده‌های جانبی ممکن است هزینه‌های فرایند را افزایش دهد.

تحت شرایط مشابه و با استفاده از کاتالیزورهای یکسان، همانگونه که در اکسایش بوتان صورت می‌گیرد، می‌توان در هوا، استالدئید را برای تولید اسید استیک، توسط اکسیژن اکسید کرد.۲ استالدئید|CH۳CHO + اکسیژن|O۲ → ۲ CH۳COOH

با استفاده از کاتالیزورهای جدید، می‌توان از این واکنش بیش از ۹۵ درصد اسید استیک بدست آورد. فراورده‌های جانبی این واکنش عبارتند از استات اتیل، اسید فورمیک و فورمالدئید که همه آنها نسبت به اسید استیک نقطه جوش پایینتری داشته و به راحتی می‌توان از طریق تقطیر آنها را جداسازی کرد.

اکسایش اتیلن

تخمیر

؛ تخمیر اکسایشی

در بیشتر تاریخ بشری، اسید استیک در حالت سرکه، توسط گروه باکتریایی «بچه سرکه» ساخته می‌شده‌است. درصورت وجود اکسیژن کافی، این باکتری می‌تواند از انواع مختلف مواد غذایی الکل‌دار، سرکه تولید کند. شاخص‌ترین این غذاها عبارتند از آب سیب، شراب و مخمر غلات|حبوبات، مالت، برنج، یا مالت سیب‌زمینی. کلیت واکنش شیمیایی‌ای که توسط این باکتری تسهیل می‌شود عبارتست ازاتانول|C۲H۵OH + اکسیژن|O۲ → CH۳COOH + آب|H۲O

محلول رقیق الکل که با «مخمر سرکه» آغشته شده باشد، در یک محیط گرم هوادار، طی چند ماه به سرکه تبدیل می‌شود. روش‌های صنعتی تولید سرکه، با افزایش تامین اکسیژن برای باکتری، این فرایند را تسریع می‌کنند.

احتمالاً اولین سرکه‌ها، در پی اشتباه در فرایند شراب‌گیری تولید شده‌اند. اگر فراین تخمیر در حرارت بالا انجام گیرد، بچه سرکه بطور طبیعی مخمر انگور را می‌پوشاند. با افزایش تقاضای سرکه برای مصارف آشپزی، پزشکی و بهداشتی، شراب‌فروشان خیلی سریع یاد گرفتند تا چگونه در ماه‌های گرم پیش از آنکه انگورها برای تبدیل به شراب به اندازه کافی برسند، سایر مواد آلی را برای تولید سرکه مورد استفاده قرار دهند. از آنجا که شراب‌فروشان از چگونگی این فرایند آگاهی لازم را نداشتند، این روش کند و گاهی ناموفق بود.

یکی از اولین روشهای مدرن «روش سریع» یا «روش آلمانی» است که برای اولین بار در سال ۱۸۲۳ در آلمان بکار گرفته شد. در این فرایند، تخمیر در یک برج بسته‌بندی شده با تراشه‌های چوب یا زغال چوب صورت می‌گیرد. غذای الکل‌دار از بالای برج پاشیده می‌شود و اتمسفر زمین|هوای تازه یا بطور طبیعی یا بصورت تبادل حرارت اجباری از پایین تامین می‌شود. در این فرایند، تامین بهتر هوا، زمان تهیه سرکه را از چند ماه به چند هفته کاهش می‌دهد.

امروزه بیشتر سرکه‌ها در تانکرهای کشت میکروبیولوژیکی|کشت که در زیر آب غوطه‌ور هستند تهیه می‌شوند. این روش برای اولین بار در سال ۱۹۴۹ توسط اوتو هروماتکا و هنریخ ابنر ابداع شد. در این روش، الکل در یک تانکر که بطور مداوم محتویات آن به هم می‌خورد، به سرکه تخمیر می‌شود و اکسیژن نیز از طریق عبور حباب‌های هوا از درون محلول تامین می‌شود.

؛ تخمیر بدون اکسیژن

برخی گونه‌های باکتری‌های بی‌هوازی از جمله چندین نوع از دسته «کلاستریدیوم» قادرند بطور مستقیم و بدون استفاده از اتانول به عنوان میانجی، شکرها را به اسید استیک تبدیل کنند. کلیت واکنش شیمیایی که توسط این باکتری انجام می‌شود عبارتست از:گلوکوز|C۶H۱۲O۶ → ۳ CH۳COOH

جالبتر اینکه، از نظر شیمیدانان صنعتی، این باکتری‌های بی‌هوازی| بی‌هوازی‌ها می‌توانند اسید استیک را از ترکیبات تک کربنی نظیر متانول، مونواکسیدکربن یا مخلوط دی‌اکسید کربن و هیدروژن تولید کنند:۲دی‌اکسید کربن |CO۲+۴هیدروژن|H۲→ CH۳COOH + ۲ آب|H۲O

توانایی «کلوستریدیوم» در به‌کارگیری مستقیم شکر، یا تولید اسید استیک از مواد کم هزینه‌تر بدین معناست که این نوع از باکتری بطور بالقوه می‌تواند نسبت به اکسایندگان اتانول نظیر «بچه سرکه»، در تولید اسید استیک کارآمدتر باشد. با این حال، باکتری «کلاستریدیوم» نسبت به «بچه سرکه» در مقابل اسید مقاومت کمتری دارد. حتی در مقایسه با برخی انواع بچه سرکه که می‌توانند با غلط ۲۰ درصدی اسید استیک سرکه تولید کنند، مقاوم‌ترین انواع «کلاستریدیوم» تنها می‌توانند چند درصد اسید استیک در سرکه تولید کنند. در حال حاضر برای تولید سرکه، استفاده از «بچه سرکه» نسبت به استفاده از «کلاستریدیوم» و سپس تغلیظ آن، مقرون به صرفه‌تر است. در نتیجه با وجودی که باکتریهای استوژنیک از سال ۱۹۴۰ کشف شده‌اند استفاده صنعتی از آنها به تعدادی کاربرد بی خطر محدود شده‌است.

کاربردها

بطری ۵/۲ لیتری اسید استیک در آزمایشگاه

تولید بسیاری از بسیاری از ترکیبات شیمیایی، اسید استیک به عنوان یک واکنشگر شیمیایی به کار می‌آید. مهمترین کاربرد خاص اسید استیک در تولید استات وینیل تکپاره است، که بلافاصله پس از آن آنیدرید استیک و استر تولید می‌شود. میزان اسید استیک مورد استفاده در سرکه به نسبت اندک است.

استات وینیل تکپاره

کاربرد اصلی اسید استیک در تولید استات وینیل تکپاره (VAM) است. بین ۴۰ تا ۴۵ درصد از اسید استیک تولید شده در جهان، به مصرف این کاربرد می‌رسد. این واکنش که کاتالیزور آن پالادیوم است، اتیلن، اسید استیک و اکسیژن تولید می‌کند.۲ H۳C-COOH + ۲ اتیلن|C۲H۴ + اکسیژن|O۲ → ۲ استات وینیل |H۳C-CO-O-CH=CH۲ + ۲ آب (مولکول)|H۲O

استات وینیل می‌تواند به استات پلی وینیل یا سایر پولیمرها، پولیمریزه شود که این مواد در رنگها و چسبها کاربرد دارند.

تولید استر

مهمترین استرهای اسید استیک در تولید جوهر و رنگ و پوشش استفاده می شوند. استرها شامل انیل استات و نرمال بوتیل استات و ایزو بوتیل استات وپروپیل استات می شوند. آنها معمولاً توسط واکنش کاتالیستی ار اسید استیک و الکل تولید می شوند.

بیشتر استرهای استات، از استالدهید با استفاده از واکنش تیشچنکو تولید می شود. علاوه بر این، استات ها اتر به عنوان حلال برای نیترو سلولز، لاک اکریلیک، لاک الکل زدن به جداکننده ها و لکه های چوب استفاده می شود. اول، مونومرهای گلیکول از اتیلن اکسید یا اکسید پروپیلن با الکل تولید می شوند، که سپس با اسید استیک استری می گردند. سه محصول عمده عبارتند از اتیلن گلیکول اتر استات (EEA)، اتیلن گلیکول مونو بوتیل اتر استات (EBA)، و پروپیلن گلیکول مونو متیل اتر استات، معمولتر به عنوان PGMEA در فرایند تولید نیمه هادی، جایی که آن را به عنوان مقاومت در برابر حلال مورد استفاده شناخته شده است . این مصرف حدود ۱۵ ٪ تا ۲۰ ٪ از اسید استیک در سراسر جهان را شامل می شود. اتر استات ها به عنوان مثال EEA، نشان داده شده است به عنوان عوامل مضر برای تولید مثل انسان است.

آنیدرید استیک

محصول مایع‌سازی دو مولکول اسید استیک‌آنیدرید استیک است. تولید جهانی آنیدرید استیک اصلی‌ترین کاربرد است که بین ۲۰ تا ۳۰ درصد از تولید اسید استیک در جهان را به مصرف خود می‌رساند. آنیدرید استیک را می‌توان بطور مستقیم از #کربندار کردن متانول|کربن‌دار کردن متانول در مجاورت اسید تولید کرد و می‌توان کارخانه‌های کاتیوا| فرایند کاتیوا را برای تولید آنیدرید تطبیق داد.

متراکم‌سازی اسید استیک به آنیدرید استیک

آنیدرید استیک، یک عامل قوی اسیددار کردن است. با داشتن چنین خاصیتی، کاربرد اصلی آن در تولید [ترموپلاستیک سلولزی است که به عنوان یک بافت مصنوعی در فیلم عکاسی بکار می‌رود. همچنین آنیدرید اسید در تولید آسپرین، هرویین و سایر ترکیبات به عنوان واکنشگر عمل می‌کند.

سرکه

در حالت سرکه و نیز در نمک‌سود کردن سایر سبزیجات، محلول‌های اسید استیکی (معمولاً ۵ تا ۱۸ درصد اسید استیک، با درصدی که معمولاً بر حسب جرم محاسبه می‌شود) بطور مستقیم به عنوان یک چاشنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. سرکه خانگی اغلب رقیق‌تر است (۵ تا ۸ درصد اسید استیک)، ولی در نمک‌سود کردن غذاها برای مصارف تجاری، محلول‌های غلیظ تری مورد استفاده قرار می‌گیرد. میزان اسید استیکی که در سطح جهانی برای تولید سرکه مورد استفاده قرار می‌گیرد زیاد نیست اما از دیر باز این ماده یکی از پر کاربردترین مواد در تولید سرکه بوده‌است.

کاربرد به عنوان حلال

همانگونه که گفته شد اسید استیک# خواص شیمیایی|بالا، اسید استیک منجمد یک حلال پروتون‌دار قطبی بسیار عالی است. این ماده اغلب در تصفیه مواد آلی به عنوان حلال کریستال‌سازی مجدد بکار می‌رود. اسید استیک ذوب شده خالص در تولید اسید ترفتالیک که ماده خام پلی اتیلن ترفتالیک (PET)است، به عنوان حلال بکار می‌رود. اگر چه در حال حاضر این کاربرد ۵ تا ۱۰۰ درصد از اسید استیک تولید شده در جهان را مصرف می‌کند، با افزایش تولید PETT انتظار می‌رود این کاربرد افزایش بیشتری پیدا کند.

در واکنش‌هایی همچون فریدل کرافتس# اکلیل‌دار کردن فریدل کرافتس| اکلیل‌دار کردن فریدل کرافتس که در آنها کربوکاتیون وجود دارد، اسید استیک به عنوان یک حلال بکار می‌رود. به عنوان مثال، یک مرحله از تولید تجاری کافور مصنوعی، شامل نوآرایی ونگر میروین کمفین به استات ایزوبورنیل است؛ در این حالت اسید استیک برای حفظ کربن‌دار کردن واکنش نوآرایی|بازآراسته، هم به عنوان حلال و هم به عنوان یک هسته دوست عمل می‌کند. در هنگام کاهش|اکسایش یک گروه نیترو آریل به یک آنیلین با استفاده از پالادیوم کربنی، اسید استیک به عنوان حلال انتخابی استفاده می‌شود.

در شیمی تحلیلی، اسید استیک منجمد برای تخمین مواد قلیایی ضعیف همچون آمیدهای آلی بکار می‌رود. اسید استیک منجمد به عنوان باز (شیمی)| باز از آب هم ضعیف‌تر است در نتیجه در این میانجی، آمید به عنوان یک باز قوی عمل می‌کند. سپس با استفاده از یک محلول در اسید استیک منجمد با خاصیت اسیدی بسیار قوی همچون اسید پرکلورید، می‌توان عیار آنرا اندازه گرفت.

سایر کاربردها

محلول‌های رقیق اسید استیک، همچنین به خاطر خاصیت اسیدی ملایم آنها، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در محیط خانگی، استفاده در آبگونه اسیدی ظهور فیلم و برداشتن جرم شیرآب و کتری از نمونه‌های آن است. خاصیت اسیدی همچنین از طریق سلولهای نیش ستاره دریایی، در درمان نیش ستاره دریایی جعبه‌ای استفاده می‌شود که این کار از آسیبهای جدی و یا حتی مرگ جلوگیری می‌کند. این خاصیت همچنین در درمان افراد مبتلا به آماس گوش| عفونت گوش خارجی به کار می.رود. همچنین در سیلوی خوراک دام، برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها و قارچها، بصورت افشانه از اسید استیک استفاده می‌شود. محلولهای رقیق اسید استیک می تواند در آزمایشگاه بالینی برای تشخیص تعداد گلبولهای قرمز و سفید استفاده شوند. یکی دیگر از استفاده های بالینی برای lysingg سلول های قرمز خون است، که می تواند ترکیبات مهم دیگر در ادرار را در هنگام آزمایش میکروسکوپی شناسایی کند. اسیدیته آن همچنین برای درمان نیش عروس دریایی کاربرد دارد و اگر فوراً استفاده شود از جراحات حاد و حتی مرگ جلو گیری می کند. و برای درمان عفونت گوش خارجی استفاده می شود. در این روش، اسید استیک به صورت افشانه بر برای علوفه دام به عنوان نگهدارنده افشانده می شود، تا رشد باکتری و قارچ تضعیف شود. اسید استیک آبی همچنین به عنوان یک حذف کننده زگیل و گندمه استفاده می شود از اسید استیک چندین نمک آلی و غیر آلی تولید می‌شود، از جمله:

  • استات سدیم__ در صنعت نساجی و نیز به عنوان نگهدارنده غذایی (E number|E۲۶۲).
  • استات مس ۲__ به عنوان رنگدانه و قراچ‌کش
  • استات آلومینیوم و استات آهن ۲__ به عنوان ثابت‌کننده رنگ
  • استات پلادیوم ۲__ به عنوان کاتالیزور در واکنش‌های جفت‌ساز، همچون واکنش هک
  • استات نقره در حشره کشها
  • کنترل و از بین بردن کنه واروا در زنبور عسل

اسید استیک‌های جایگزین تولید شده عبارتند از:

  • اسید مونوکلرواستیک. MCA، اسید دیکلرو استیک (به عنوان محصول فرعی) و تری کلرواستیک. MCA در تولید رنگ نیل استفاده می‌شود.
  • اسید برومو استیک، که برای تولید واکنشگر برومو استات اتیل استری می‌شود.
  • اسید تری فلوئورواستیک که در ترکیبات عالی، یک واکنشگر رایج است.

مقادیر اسید استیکی که در سایر کاربردها بکار می‌رود (بجز TPA)، ۵ تا ۱۰ درصد از اسید استیک مورد استفاده درسطح جهان را به خود اختصاص داده‌است. در عین حال، انتظار نمی‌رود این کاربردها به اندازه تولیدTPA، رشد کند.

ایمنی

اسید استیک غلیظ خورنده‌است و در نتیجه باید با احتیاط با آن کار کرد، زیرا باعث سوختگی، آسیبهای دائم چشمی و سوزش اعضای دارای مایعات مخاطی می‌شود. این تاول‌ها و آبله‌ها ممکن است تا چند ساعت پس از در معرض قرار گرفتن پدیدار نشوند. به هنگام کار کردن با این ترکیب‌ها باید از دستکش‌های مقاوم از جنس پلاستیک نیتریل استفاده کرد چراکه استفاده از دستکش‌های لاتکس از ایمنی لازم برخوردار نیست. اسید استیک غلیظ در شرایط آزمایشگاهی به سختی مشتعل می‌شود. با بالا رفتن دما از مرز ۳۹ درجه سانتی‌گراد، ریسک تبدیل شدن آن به یک ماده منفجره در مجاورت هوا افزایش می‌یابد. (حد انفجار: ۴/۵ درصد تا ۱۶۶ درصد).

خطر محلولهای اسید استیک به میزان غلظت آن بستگی دارد. محلولهایی که اسید استیک آنها بیش از ۲۵ درصد است، به خاطر بوی زننده و بخار خورنده آنها در هود بخار نگهداری می‌شود. اسید استیک رقیق به شکل سرکه بی ضرر است. با اینحال وارد کردن محلول‌های قویتر در آن، برای انسان و حیوانات ضرر دارد. این محلول به سیستم گوارش آسیب زده و تغییری مهلک را در خاصیت اسیدی خون ایجاد می‌کند.

به دلیل عدم تطبیق آن، پیشنهاد می شود که اسید استیک را از اسید کرومیک و اتیلن گلایکول و اسید نیتریک و اسید پر کلریک و پرمنگنات ها و پر اکسید ها و هیدروکسیل ها دور نگه دارید.

اسید ها

اطلاعات تماس

موارد اضطراری

1 123 456 7890

آدرس

تهران، خیابان، منطقه، مجتمع پزشکی، کد پستی

تلفن

9821000014890

آدرس ایمیل

contact@clinic.com

اسکرول به بالا