لستین

لستین چیست؟

لستین ماده افزودنی طبیعی بوده که به اشکال خمیری (نیمه جامد) تا مایع غلیظ عسلی مانند تولید می‌گردد. این ماده به صورت طبیعی در بدن انسان و حیوانات تولید می‌گردد و تخم مرغ یکی از منایع سرشار از لستین می‌باشد. این ماده در دسته‌ی فسفاتیدها قرار می‌گیرد و در ساخت ترکیبات فسفولیپیدها که ساختار اصلی غشاء سلولی را تشکیل می‌دهند نقش پررنگی ایفا می‌کند. لستین دارای انواع کربوهیدرات‌ها، تری گلیسریدها و اسیدهای چرب است و شامل مواد فسفاتیدیل کولین، فسفاتیدیل اتانول آمین، فسفاتیدیل سرین و فسفاتیدیل اینوزیتول می‌باشد که تمامی این مواد برای بدن انسان ضروری بوده و باعث بهبود عملکرد کبد شده و کربوهیدرات موجود در بدن را به انرژی مورد نیاز سلول ها تغییر می‌دهد و به هضم بهتر غذا کمک می‌نماید. لستین نخستین بار در سال ۱۸۴۶ توسط شیمیدان فرانسوی به نام تئودور گوبلی از زرده‌ی تخم مرغ جدا و کشف شد. فرمول شیمیایی این ماده بسیار شبیه به فرمول فسفاتیدل کولین بوده و در ابتدا فسفاتیدیل کولین لستین نام گذاری شده است اما سال‌ها بعد به لستین تغییر نام می‌یابد. این ماده‌ی افزودنی به کمک حلال‌هایی مانند هکسان، اتانول، استون یا حتی بنزن در طی فرآیندی از منابعی مانند زرده تخم مرغ، روغن آفتاب گردان یا سویا و منابع دریایی استخراج می‌گردد. لستین علاوه بر زرده تخم مرغ در ریه‌های انسان، کیسه صفرا، بافت مغز انسان، تخم ماهی و مغز مرغ و گوسفند نیز یافت می‌گردد. این ماده از ویژگی امولسیون سازی برخوردار بوده و می‌تواند به عنوان یک روان کننده مورد استفاده قرار گیرد.

کاربرد لستین

از مهم‌ترین کاربردهای لستین، استفاده از آن در صنایع غذایی می‌باشد. این ماده در تولید انواع شکلات نقش داشته و می‌تواند با کره‌ی کاکائو ترکیب شده و سطح ویسکوزیته‌ی مواد را کنترل نماید. در تولید محصولات کم چرب، لستین می‌تواند بسیار پرکاربرد و برای تولیدکنندگان نجات بخش باشد چرا که با کم کردن چربی این دسته از محصولات، مواد به یکدیگر و به ماشین آلات می‌چسبند و حالتی خمیر مانند پیدا کرده و بافت مطلوب خود را از دست می‌دهند؛ از طرفی کیفیت محصولات کم چرب به نسبت محصولات مشابه اما پرچرب کاهش می‌یابد؛ پس لستین به کمک تولیدکنندگان آمده و می‌تواند بدون اضافه کردن کالری، حالت روان کننده و چرب مانند به محصول اضافه نماید و کیفیت محصول تولید شده به خوبی محصولات مشابه پرچرب باقی بماند. از دیگر کاربردهای این ماده‌ی افزودنی، استفاده از آن در رژیم‌ها و مکمل‌های غذایی می‌باشد چرا که هیچ ضرری برای بدن نداشته و سطح کلسترول خون را کاهش می‌دهد و برای بسیاری از افراد مفید است. از لستین برای حفظ رطوبت، تازگی و بهبود کیفیت انواع کیک، دونات، بیسکوییت، نان و نان پیتزا استفاده می‌گردد. این ماده به عنوان دارو نیز مورد استفاده قرار گرفته و برای درمان اختلالات حافظه، بیماری‌های کیسه صفرا و انواع افسردگی تجویز می‌گردد. در صنایع مختلف نیز لستین به صورت محدود حضور داشته و در رنگ‌های روغنی و پوشش دهنده‌ها، نوارهای مغناطیسی و بعضی لوازم آرایشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.